Pensioenbeleggen: Is het aantrekkelijk? En hoe werkt het?

Pensioenbeleggen, wij doen het nog niet. Maar we horen de term wel vaak voorbij komen. We vroegen ons dan ook af hoe dit precies werkt? En of het interessant is? Wij hebben het tot de bodem toe uitgezocht en we delen onze bevindingen graag met jullie in dit artikel. Lees dus snel verder. 

Disclaimer: Wij hebben geprobeerd alle informatie zo goed en overzichtelijk mogelijk te weergeven. Ook wij kunnen een foutje maken, iets verkeerd interpreteren of verouderde data op onze website hebben. Er kunnen dan ook geen rechten aan dit artikel ontleend worden. Voor de meest actuele informatie raadpleeg altijd de website van de belastingdienst.

Wat is pensioenbeleggen?

Bij pensioenbeleggen zet je (jaarlijks) een deel van je bruto-inkomen opzij om een eigen pensioenpot op te bouwen. Je bouwt dus extra vermogen op voor je pensioen door te beleggen. Dit geld steek je in beleggingen met het idee dat deze over een lange periode meer waard worden (en dus de waarde van je pensioenpot groeit). Over het algemeen levert beleggen op de lange termijn meer rendement op dan sparen (maar let op: garanties uit het verleden zijn geen garantie voor de toekomst).

Pensioenbeleggen onderscheidt zich van “normaal beleggen” door de belastingvoordelen die je hierbij ontvangt. De overheid wil het opbouwen van pensioen namelijk stimuleren. Om deze belastingvoordelen te ontvangen moet je wel aan een aantal voorwaarde voldoen (bijvoorbeeld voldoende jaarruimte). Daarnaast zitten er regels aan het opnemen van geld uit jouw pensioenpot.

Hoe werkt pensioenbeleggen?

Als je pensioen belegt stort je een deel van je inkomen op een geblokkeerde pensioenrekening. Op deze geblokkeerde pensioenrekening bouw je vermogen op. Dit opgebouwde vermogen laat je in termijnen uitbetalen, zodra je met pensioen gaat. Hiermee heb je dus een aanvulling op de AOW en jouw opgebouwde pensioen (via werkgever).

Het grote voordeel van pensioenbeleggen is dat je het ingelegde geld bij je belastingaangifte mag aftrekken van jou inkomen (box 1, inkomstenbelasting). Hiermee betaal je over het geld dat je inlegt dus geen inkomstenbelasting (dit scheelt je circa 36% tot 50% aan belasting). Let op: er zit wel een beperking aan hoeveel je belastingvrij mag inleggen. Dit maximumbedrag heet de “jaarruimte”. Hoe groot jouw jaarruimte is, hangt af van je inkomen en hoeveel pensioen je dat jaar (via werkgever) al opgebouwd hebt.

Er zitten een aantal regels verbonden aan pensioenbeleggen. Zie onderstaand de belangrijkste kenmerken:

• Jaarlijks kun je je jaarruimte belastingvrij inleggen. Daarnaast kun je je reserveringsruimte belastingvrij inleggen (dit is de ongebruikte jaarruimte van de afgelopen 10 jaar).
• Het geld staat vast tot je de AOW-leeftijd bereikt. Daarna moet je het bedrag in termijnen laten uitkeren.
  • Het bedrag moet je in minimaal 5 jaar laten uitkeren.
  • Er zit een maximum aan het bedrag dat je jaarlijks aan jezelf mag uitkeren. In 2025 was dit € 26.781. Voor het meest recente jaarbedrag zie deze website van de belastingdienst.
  • Heb je de AOW-leeftijd bereikt en wil je nog even wachten met het laten uitkeren van jouw extra pensioen? Dit kan. Je moet echter binnen 5 jaar na het bereiken van de AOW-leeftijd starten met de uitkering.
  • Wil je eerder dan de AOW-leeftijd je pensioenuitkering laten starten? Dat kan, je moet dan echter wel rekening houden met een minimale uitkeringsduur van 20 jaar + het aantal jaar tot de AOW-leeftijd. Ben je dus 60 en is jou AOW-leeftijd 67. Dan moet je jouw pensioenbeleggen uitkering uitsmeren over 20+7 = 27 jaar. Voor meer informatie zie dit artikel van Brand New Day.
  • Je kunt je opgebouwde pensioen vermogen in 1 keer opnemen. Dit heet “afkopen”. Je betaalt dan alsnog inkomstenbelasting over dit bedrag. Daarnaast betaal je een boete (revisierente) die meestal 20% is. Erg aantrekkelijk is dit dus niet.
• Je betaalt geen inkomstenbelasting over het geld dat je inlegt. Je betaalt wel inkomstenbelasting over het geld dat je laat uitkeren. Als je de AOW-leeftijd bereikt hebt, betaal je in schijf 1 echter een stuk minder inkomstenbelasting (circa 18% i.p.v. circa 36%).
• Je betaalt geen vermogensrendementsheffing (box 3) over het geld dat jij hebt op je pensioenrekening hebt staan.

Wat gebeurt er met jouw pensioenbeleggingen na overlijden?

Bij pensioenbeleggen erven je erfgenamen jouw opgebouwde vermogen volledig. Het blijft dus jouw eigen geld, ook nadat je komt te overlijden.

Kom je te overlijden voordat je een pensioenuitkering bent aangegaan (opbouwfase)?

Dan moeten je erfgenamen het pensioenvermogen gebruiken om een nabestaandenlijfrente te kopen. Dit is een maandelijkse of jaarlijkse uitkering die je nabestaanden ontvangen. Deze uitkering wordt betaald vanuit het pensioenvermogen en de nabestaanden dienen hier inkomstenbelasting over te betalen.

Zie de website van de belastingdienst voor meer informatie over het minimaal aantal jaar waarover het pensioenvermogen verdeeld moet worden.

Kom je te overlijden nadat je een pensioenuitkering bent aangegaan (uitkeringsfase)?

Dan erven de erfgenamen deze pensioenuitkering. Deze dient te worden voortgezet tot de einddatum van de uitkering (die u zelf gekozen heeft). De pensioenuitkering die jij ontving. Ontvangen je erfgenamen na jou overlijden. Ook hierover dienen de nabestaanden inkomstenbelasting te betalen.

Betaal je erfbelasting over jouw pensioenbeleggingen?

Nee, meestal betaal je over jouw opgebouwde pensioenbeleggingen geen erfbelasting (let op: er zijn uitzonderingen). Wel betalen je nabestaanden inkomstenbelasting over de nabestaandenlijfrente uitkering.

Voor- en nadelen van pensioenbeleggen

Wij zien de volgende belangrijke voor- en nadelen bij pensioenbeleggen:

Voordelen:

• Minder inkomstenbelasting.
• Geen box 3 vermogensbelasting over het opgebouwde pensioenvermogen.
• Jouw opgebouwde pensioenpot verdwijnt niet als je overlijdt.

Nadelen:

• Jouw geld staat vast tot rond de AOW -leeftijd, je kunt dit belegde geld dus niet vrij opnemen.
• Wet- en regelgeving kan veranderen.

Jaarruimte berekenen

De jaarruimte is het bedrag dat je per jaar inkomstenbelasting vrij kunt pensioenbeleggen of pensioensparen. Dit is dus het bedrag dat je per jaar voor extra pensioenopbouw mag gebruiken en aftrekbaar is voor de inkomstenbelasting. De jaarruimte in dit jaar (2025) wordt berekend op basis van je inkomsten in het vorige jaar (2024). De basisberekening is als volgt:

Jaarruimte = (Bruto inkomen – AOW franchise) * 30% – factor A (pensioen opgebouwd elders) * factor A multiple

• De AOW franchise is het deel van je inkomen waarover je geen pensioen opbouwt. Na het bereiken van de AOW leeftijd ontvang je namelijk de basis AOW. De AOW franchise is in 2025: 18.475 euro. In 2024 was deze 17.545 euro.
• Factor A, oftewel pensioen opgebouwd elders, is het bedrag dat je dat jaar al aan pensioen hebt opgebouwd. Het bedrag dat je aan pensioen opgebouwd hebt in loondienst. Let op: dit is niet het totaal aan pensioenpremie dat je dit jaar betaald hebt, maar de hoeveelheid pensioen die je opgebouwd hebt. Dus hoeveel euro je straks per jaar krijgt na het bereiken van de AOW leeftijd. Factor A kun je vinden op het pensioenoverzicht van jouw pensioenuitvoerder.
• De jaarruimte is gemaximaliseerd. In 2025 is de maximale jaarruimte: 35.798 euro.
• Factor A multiple was 6,27 van 2018 t/m 2024.

Een voorbeeld: Heb je in 2024 50.000 euro verdient en geen extra pensioen opgebouwd? Dan is jouw jaarruimte (50.000 – 18.475) * 30% = 9.476 euro. Als je dit bedrag jaarlijks op jouw pensioen beleggingsrekening stort, mag je dit bedrag aftrekken van de inkomstenbelasting. Jouw indicatieve belastingteruggave is 3.388 euro (let op: dit bedrag is compleet afhankelijk van je persoonlijke situatie)

Nog een voorbeeld: Heb je in 2024 50.000 euro verdient en via jouw werkgever pensioen opgebouwd (factor A = 700 euro)? Dan is jouw jaarruimte (50.000 – 18475) * 30% – 700 * 6,27 = 5069 euro. Als je dit bedrag jaarlijks op jouw pensioen beleggingsrekening stort, mag je dit bedrag aftrekken van de inkomstenbelasting. Jouw indicatieve belastingteruggave is 1.816 euro (let op: dit bedrag is compleet afhankelijk van je persoonlijke situatie).

De belastingdienst heeft een tool waarmee je jouw jaarruimte en je reserveringsruimte kunt berekenen. Deze vind je hier. Ook BrightPensioen heeft een handige berekentool. Deze kun je hier vinden. Persoonlijk vinden wij de tool van BrightPensioen een stuk overzichtelijker. Zo snap je beter hoe de berekening werkt en heb je een duidelijk overzicht van de jaarruimte die je per jaar over hebt.

Reserveringruimte berekenen

Je mag de ongebruikte jaarruimte van de afgelopen 10 jaar alsnog benutten. Deze ongebruikte jaarruimte wordt ook wel reserveringsruimte genoemd en bereken je op dezelfde manier als hierboven beschreven. In de tool van BrightPensioen kun je deze erg gemakkelijk en overzichtelijk berekenen. Wij zijn persoonlijk erg fan van de tool.

Let op ook de reserveringsruimte heeft een maximum. Deze is in 2025 gemaximaliseerd op 42.108 euro.

Waar pensioenbeleggen?

Als jij start met pensioenbeleggen heb je twee verschillende opties om jou geld te beleggen:

1. Zelf pensioenbeleggen: Je stelt zelf je beleggingsportefeuille samen. Je kunt dus zelf je eigen aandelen, ETF’s, obligaties, etc. selecteren. Jij hebt de controle over je eigen beleggingen.
2. Beheerd pensioenbeleggen: De bank/broker belegt voor jou in een vast portefeuille die zij in beheer hebben. Je kunt geen specifiek aandelen of ETF’s selecteren.

Zelf pensioenbeleggen

Wil je zelf je beleggingsportefeuille samenstellen? Er zijn brokers waar dit mogelijk is. Je hebt dus zelf de controle over je beleggingsportefeuille (bijvoorbeeld aandelen, ETF’s en/of obligaties).

Op dit moment (april 2025) is DEGIRO, in Nederland, de enige broker waarbij jezelf kunt pensioenbeleggen. Wij raden je aan om deze pagina van DEGIRO door te nemen, hierop staat het pensioenbeleggen verder uitgelegd en staan de opties van DEGIRO.

Beheerd pensioenbeleggen

Bijna alle aanbieders van een pensioenrekening bieden alleen de optie aan om beheerd te beleggen. Een aantal populaire aanbieders zijn:

• Brand New Day (check deze pagina als je meer wil weten over pensioenbeleggen bij Brand New Day)
• BrightPensioen (check deze pagina als je meer wil weten over pensioenbeleggen bij Brightpensioen)
• Meesman Indexbeleggen
• Knab
• Evi
• Grote verzekeringsmaatschappijen: Nationale Nederlanden, Centraal Beheer, A.S.R.
• Grote banken: Rabobank, ABN AMRO en de ASN Bank.

Voor- en nadelen beheerd pensioenbeleggen VS zelf beleggingsportefeuille samenstellen

Naar onze mening heeft beheerd pensioenbeleggen (over het algemeen) de volgende voor- en nadelen ten opzichte van zelf je beleggingsportefeuille samenstellen:

Voordelen

• Beheerd beleggen is een stuk simpeler. Je wordt volledig ontzorgt. Je hoeft zelf geen beleggingen te selecteren. Dat scheelt je een hoop tijd. (Echter kun je het zelf ook relatief simpel houden door passief te beleggen. Bijvoorbeeld door een wereldwijd gespreid ETF te kopen).
• Beter risicomanagement bij beheerd beleggen. Als je zelf belegt, loop je het risico dat je in de valkuil stapt om impulsief/emotioneel te handelen.
• Betere nachtrust (mits je niet iedere week op je beleggingsapp kijkt). Een professional beheerd jouw beleggingen, dus is het over het algemeen makkelijker om dit los te laten.

Nadelen

• De kosten van beheerd beleggen zijn over het algemeen hoger dan bij zelf beleggen. Door de samengestelde rente kunnen de beleggingskosten een behoorlijke impact hebben op het uiteindelijke beleggingsresultaat.
• Je leert er niet van. Bij zelf beleggen leer je over ETF’s, bedrijven en de financiële markten. Bij beheerd beleggen verdiep je jezelf hier niet in. Als je beleggen interessant vindt, kan het erg leuk zijn om hierover te leren.
• Door zelf te beleggen (bijvoorbeeld in specifieke markten of aandelen) zou je veel hogere rendementen kunnen halen. Let echter op je kunt hierdoor ook veel lagere rendementen halen of geld verliezen.

Is het belastingvoordeel bij pensioenbeleggen extra voordelig door samengestelde rente (compound interest)?

Aangezien je de inleg van het pensioenbeleggen van de inkomstenbelasting af mag trekken, ontvang je hierdoor belastingvoordeel. Vergeleken met beleggen op een normale beleggingsrekening kun je dus een stuk meer inleggen (scheelt je 36% tot 50% belasting). Als je het opgebouwde geld wil uit laten keren, moet je hier alsnog inkomstenbelasting over betalen. Maar is het zo dat je door de samengestelde rente extra voordeel hebt? En je aan het einde van de rit meer overhoudt?

Nee, uiteindelijk maakt het voor de samengestelde rente die je ontvangt geen verschil. Zie onderstaand voorbeeld

Stel je wil 10.000 euro pensioenbeleggen. Het duurt 30 jaar tot je de pensioenleeftijd bereikt en je verwacht een gemiddeld jaarlijks rendement van 10%. Dan is deze 10.000 euro met pensioenbeleggen over 30 jaar 174.494 euro geworden. Laat je dit bedrag uitkeren en val je in de hoogste belastingschijf (49,5%), dan is dit na betaling van de inkomstenbelasting 88.119 euro geworden. Wil je deze 10.000 euro bruto-inkomsten op een normale rekening beleggen. Dan betaal je eerst 49,5% inkomstenbelasting (als je in schijf 3 valt). Dan blijft er dus 5050 euro over. Beleg je dat voor 30 jaar a 10%, dan is dit 88.119 euro geworden.

Wel heb je natuurlijk het voordeel dat je geen vermogensrendementsheffing betaald over jouw pensioenbeleggingen. En als jij bij het uitbetalen van je pensioenbeleggingen in een lagere belastingschijf valt, heb je natuurlijk ook voordeel. Maar puur voor de samengestelde rente heeft het geen effect op hoeveel geld je overhoudt.

Overige

Wat vond jij van dit artikel? Wat zijn jouw ervaringen rondom pensioenbeleggen? Of heb je een vraag rondom pensioenbeleggen? Laat het ons weten door een reactie onder dit artikel te plaatsen. We zijn erg benieuwd naar jouw mening/vragen.